طلا سفید چیست؟ | علت زرد شدن طلای سفید چیست؟
طلا همواره نمادی از ارزش، زیبایی و دوام بوده است. اما در دهههای اخیر، نوعی از طلا که به «طلا سفید» (White Gold) معروف است، محبوبیت قابلتوجهی در جواهرات و مخصوصاً حلقههای نامزدی و ازدواج پیدا کرده است. در این مقاله بهصورت جامع و حرفهای بررسی میکنیم که طلا سفید چیست، چگونه تولید میشود، چه تفاوتهایی با طلای زرد دارد، مزایا و معایب آن چیست و مهمتر از همه علت زرد شدن طلای سفید پس از مدتی چیست و چگونه میتوان از این تغییر رنگ جلوگیری یا آن را اصلاح کرد.
طلا سفید چیست؟
طلا سفید نوعی آلیاژ طلاست که ظاهر نقرهای تا خاکستری روشن دارد. برخلاف طلای زرد خالص که رنگ طبیعی آن از طلا خالص (عیار 24) ناشی میشود، طلا سفید با ترکیب طلا با فلزات سفیدرنگ دیگر (مانند نقره، نیکل، پالادیوم یا روی) تولید میشود. هدف ترکیب این فلزات، تغییر رنگ طلا و افزایش سختی و مقاومت آن است، زیرا طلای خالص بسیار نرم و قابلخدشه است.
- عیارها: همانند طلای زرد، طلا سفید نیز در عیارهای مختلف عرضه میشود: معمولاً 18 عیار (75% طلا)، 14 عیار (58.3% طلا) و 9 عیار (37.5% طلا) رایجاند.
- ساختار: طلا سفید یک آلیاژ است؛ یعنی درصدی از طلا با فلزات دیگر جایگزین شده است. انتخاب نوع و نسبت فلزهای همراه روی خواص مکانیکی، رنگ و قیمت نهایی تأثیر میگذارد.
چرا طلا سفید محبوب شده است؟
- ظاهر مدرن و مینیمال: رنگ سرد و درخشان طلا سفید با بسیاری از سنگهای قیمتی مانند الماس، یاقوت کبود و زمرد هماهنگی بالایی دارد.
- جایگزین نقره یا پلاتین: برای کسانی که ظاهر پلاتین را دوست دارند اما توان مالی خرید پلاتین خالص را ندارند، طلا سفید گزینه مقرونبهصرفهتری است.
- هماهنگی با پوششها و طراحیهای معاصر: طراحیهای معاصر و سبکهای مینیمالیسم اغلب به رنگهای سرد و براق تمایل دارند؛ طلا سفید این نیاز را پاسخ میدهد.
انواع آلیاژهای طلا سفید و خصوصیاتشان
- طلا سفید با نیکل: نیکل یکی از فلزات سفیدرنگ مقرونبهصرفه است که باعث سفیدشدن و سختتر شدن آلیاژ میشود. این نوع آلیاژ معمولاً سفیدتر در ابتداست اما ممکن است برای افراد حساس به نیکل (آلرژی) مشکلات پوستی ایجاد کند.
- طلا سفید با پالادیوم: پالادیوم مانند پلاتین فلزی سفید و ضدآلرژی است. ترکیب طلا با پالادیوم آلیاژ گرانتری ایجاد میکند که کمتر نیاز به روکشکاری دارد و رنگ پایدارتری دارد.
- طلا سفید با نقره یا روی: این فلزات نیز برای سفید کردن آلیاژ استفاده میشوند ولی معمولاً دوام کمتری نسبت به پالادیوم یا نیکل دارند.
روکش رودیوم: چرا لازم است و چه نقشی دارد؟
بسیاری از قطعات طلا سفید در بازار با یک لایه نازک رودیوم (Rhodium) آبکاری میشوند. رودیوم فلزی از خانواده پلاتین است که سطحی بسیار درخشان، سفید و مقاوم در برابر خش و خوردگی ایجاد میکند.
- دلایل استفاده از رودیوم:
- رنگ سفید براق و یکنواختتر نسبت به آلیاژ پایه.
- افزایش مقاومت سطحی در برابر خراش و اکسیداسیون.
- پوشاندن هرگونه تهرنگ زرد یا نقص در آلیاژ پایه.
- نکته مهم: آبکاری رودیوم یک لایه سطحی است که با سایش، استفاده روزمره یا تماس با مواد شیمیایی به مرور نازک و از بین میرود. بنابراین طلا سفید آبکاریشده ممکن است پس از مدتی نیاز به تجدید آبکاری داشته باشد.
علت زرد شدن طلای سفید چیست؟
بسیاری از مشتریان پس از مدتی استفاده متوجه میشوند که طلا سفید آنها بهتدریج رنگ زردی بگیرد. علت این تغییر رنگ میتواند یکی یا ترکیبی از عوامل زیر باشد:
- نازک شدن یا از بین رفتن روکش رودیوم
- همانطور که گفته شد، رودیوم بهعنوان یک لایه محافظ و زیباشیرین عمل میکند. با سایش طبیعی (تماس با انگشتان، عرق، برخورد با سطوح سخت)، این لایه کمکم از بین میرود و رنگ زمینه آلیاژ (که ممکن است زردتر باشد) نمایان میشود.
- ترکیب آلیاژ پایه
- اگر آلیاژ پایه دارای درصد بالاتری از طلا زرد یا فلزاتی باشد که رنگ گرمتری ایجاد میکنند، با از بین رفتن رودیوم، رنگ زرد بیشتری مشاهده میشود.
- اکسیداسیون و واکنشهای شیمیایی
- برخی فلزات موجود در آلیاژ (مثلاً نیکل یا نقره) ممکن است با مرور زمان و در تماس با مواد شیمیایی، عرق بدن یا رطوبت واکنش نشان دهند و رنگ آنها تغییر کند.
- تماس با مواد شیمیایی خانگی یا آرایشی
- شویندهها، مواد پاککننده، کرمها، عطرها و لوسیونها میتوانند لایه رودیوم را تخریب کنند یا باعث تغییر رنگ سطحی شوند.
- تعریق و pH پوست
- اسیدی یا قلیایی بودن عرق افراد میتواند در سرعت تغییر رنگ تأثیرگذار باشد. برخی افراد بهدلیل pH خاص پوست یا ترکیبات شیمیایی موجود در عرق، باعث خوردگی یا تغییر رنگ سریعتر جواهرات میشوند.
- سایش مکانیکی
- اگر جواهر مرتباً با سطوح سخت یا سایر زیورآلات تماس داشته باشد، لایه رودیوم سریعتر از بین میرود.
چگونه از زرد شدن طلای سفید جلوگیری کنیم؟
هرچند تغییر رنگ طلا سفید معمولاً اجتنابناپذیر است، اما با رعایت نکات زیر میتوان سرعت آن را کاهش داد و طول عمر زیبایی جواهر را افزایش داد:
- اجتناب از تماس با مواد شیمیایی: هنگام انجام کارهای خانه، استفاده از شویندهها، ورزش سنگین (تعریق زیاد) یا استفاده از عطر و لوازم آرایشی، زیورآلات را درآورید.
- خشک نگه داشتن جواهر: رطوبت و نم میتواند فرآیندهای شیمیایی سطح را تسریع کند؛ بنابراین جواهر را پس از شستشو خشک کنید.
- نگهداری صحیح: جواهرات را در جعبههای نرم یا کیسههای پارچهای نگهداری کنید و از تماس آنها با سایر زیورآلات جلوگیری کنید تا سایش کمتر شود.
- شستشو و تمیزکاری ملایم: پاک کردن دورهای با پارچه نرم و خشک میتواند آلودگیها و چربیها را برطرف کند؛ از مواد شوینده قوی و برسهای زبر خودداری کنید.
- انتخاب آلیاژ با کیفیت: در صورت حساسیت به تغییر رنگ، آلیاژهای مبتنی بر پالادیوم یا قطعاتی که درصد طلای خالص بالاتری دارند و یا از پلاتین بهره میبرند، نسبت به آلیاژهای دارای نیکل یا نقره ماندگارتری خواهند داشت.
- تجدید آبکاری رودیوم: اگر روکش رودیوم از بین رفته، یک آبکاری مجدد میتواند ظاهر سفید و براق را بازگرداند.
چگونه زرد شدن را اصلاح کنیم؟ (تعمیر و بازگردانی زیبایی)
اگر طلا سفید شما زرد شده است، راهحلهای زیر معمولاً مؤثرند:
- تجدید آبکاری رودیوم
- محبوبترین و سریعترین روش برای بازگرداندن رنگ سفید و درخشش. معمولاً توسط جواهرسازان حرفهای انجام میشود و بسته به ضخامت لایه قبلی و میزان سایش، ممکن است هر 1–3 سال نیاز به تکرار داشته باشد.
- تمیزکاری حرفهای
- گاهی اوقات رنگ زرد ناشی از آلودگی یا رسوب است و با تمیزکاری حرفهای و پولیش میتوان سطح را بازیابی کرد.
- تعویض آلیاژ یا استفاده از پلاتین
- در موارد خاص و برای قطعات با ارزش بالا، تعویض یا ساخت مجدد قطعه از پلاتین یا آلیاژهای مقاومتر ممکن است گزینهای برای جلوگیری از تغییر رنگ طولانیمدت باشد.
- نکته تخصصی: قبل از هرگونه آبکاری یا تعمیر مهم است که جواهرساز از حساسیتهای پوستی شما (مثل آلرژی به نیکل) آگاه باشد تا آلیاژها و روکشهای مناسب انتخاب شوند.
مقایسه طلا سفید با پلاتین و طلای زرد
- طلا سفید vs طلای زرد
- ظاهر: طلای زرد رنگ گرم و سنتی دارد؛ طلا سفید رنگ سرد و مدرن.
- نگهداری: طلای سفید معمولاً نیاز به آبکاری رودیوم دارد؛ طلای زرد معمولاً نیاز به این کار ندارد.
- قیمت: برای عیار مشابه، قیمتها نزدیکاند اما تفاوت بر اساس آلیاژها و روکشها ممکن است وجود داشته باشد.
- طلا سفید vs پلاتین
- پلاتین فلزی خالصتر، سنگینتر، بادوامتر و ضدآلرژیتر است؛ رنگ آن ثابت و سفید طبیعی است.
- پلاتین گرانتر از طلا سفید است و نگهداری متفاوتی دارد (پلاتین با گذر زمان پتینه میگیرد ولی رنگ آن تغییر زرد ندارد).
- طلا سفید با آبکاری رودیوم میتواند ظاهری شبیه پلاتین داشته باشد اما نیاز به نگهداری و تجدید آبکاری دارد.
نکات خرید طلا سفید — چه مواردی را بررسی کنیم؟
- بررسی عیار: 18k یا 14k معمولاً رایجترند؛ عیار بالاتر درصد طلای بیشتر و قیمت بالاتر اما نرمتر بودن را نیز به همراه دارد.
- نوع آلیاژ پایه: دانستن اینکه آلیاژ پایه از پالادیوم، نیکل یا دیگر فلزات تشکیل شده است به شما کمک میکند تا میزان مقاومت و احتمال آلرژی را ارزیابی کنید.
- آیا آبکاری رودیوم انجام شده؟ بسیاری از قطعات جدید آبکاری رودیوم دارند؛ پرسش درباره ضخامت و ماندگاری این لایه مفید است.
- گارانتی و خدمات پس از فروش: از فروشندگانی خرید کنید که خدماتی مانند تجدید آبکاری یا تعمیر را ارائه دهند.
- سنجش کیفیّت ساخت و سنگها: در قطعات سنگدار، نوع و نحوه نصب سنگها و کیفیت ساخت اهمیت دارد.
جمعبندی و نتیجهگیری
طلا سفید ترکیبی از زیبایی مدرن و درخشندگی است که بهواسطه آلیاژهای مختلف و اغلب آبکاری رودیوم، ظاهری سفید و براق به دست میآورد. زرد شدن طلا سفید پدیدهای طبیعی است که عمدتاً ناشی از نازک شدن لایه رودیوم یا ترکیب آلیاژ پایه و تأثیرات محیطی است. با رعایت مراقبتهای مناسب، انتخاب آلیاژهای با کیفیت و انجام تجدید آبکاری در صورت نیاز، میتوان زیبایی و درخشندگی طلا سفید را برای سالها حفظ کرد.
- نکته کلیدی: اگر میخواهید جواهری بخرید که همواره رنگ سفید ثابت داشته باشد و نگهداری کمتری لازم باشد، پلاتین گزینه مطمئنتری است؛ اما اگر به دنبال تعادل بین هزینه و ظاهر سفید شیک هستید، طلا سفید با آبکاری رودیوم گزینهای بسیار محبوب و معقول است.









